Op z’n minst één Nederlandse grootbank moet z’n huiswerk overdoen bij het doorspitten van dossiers over de verkoop van renteproducten aan middelgrote en kleine ondernemers.

Financiële toezichthouder AFM maakt volgende week een rapport openbaar, waaruit blijkt dat banken traag zijn met het inventariseren van hun portefeuilles van zogenoemde ‘renteswaps’. Dat stelt Het Financieele Dagblad dinsdag op basis van diverse anonieme bronnen.

De affaire draait om de verkoop van producten waarmee klanten die leningen met een variabele rente hebben, zich kunnen indekken tegen bijvoorbeeld een rente-stijging. Dit soort producten heeft echter vaak een speculatief karakter. Als de rente bijvoorbeeld in de omgekeerde richting beweegt, kan dat de klant ook geld kosten. Vanwege dalende marktrentes zijn veel van dit soort contracten voor bankklanten verliesgevend geworden.

De vraag die hierbij speelt, is of banken hebben voldaan aan hun zorgplicht door ondernemers te wijzen op de risico’s die aan de renteproducten vastzaten.

Banken spitten rentedossiers MKB door

Banken hebben zo’n 17 duizend renteproducten aan het midden- en kleinbedrijf verkocht, waarbij er achtduizend afkomstig zijn van Rabobank en zesduizend van ABN Amro.

Eind 2014 had de inventarisatie van de rente-dossiers in principe klaar moeten zijn. Maar volgens het FD blijkt uit het AFM-rapport dat in ieder geval één bank zijn huiswerk moet overdoen.

Rabobank geeft geen commentaar tegenover de krant, ABN stelt bijna klaar te zijn met de herbeoordeling. Volgens ING zijn alle 'prioriteitsdossiers' afgerond. De overige dossiers rondt ING voor 30 juni dit jaar af. Deutsche Bank stelt 'op schema' te liggen met het interne onderzoek.

Claim-activisten: Lakeman tegen ABN Amro

Intussen stapelen claims tegen diverse banken zich op. Bedrijfsonderzoeker Pieter Lakeman gaat een tuchtklacht indienen tegen de accountant van ABN Amro. De betrokken accountant van KPMG heeft het jaarverslag van de bank volgens Lakeman "ten onrechte goedgekeurd", liet Lakeman maandag weten.

Volgens de financieel activist staan in het verslag een aantal onjuistheden over de "mogelijke financiële impact'' van de verkoop van in zijn ogen ondeugdelijke renteswaps. Het jaarverslag suggereert volgens Lakeman dat de bank geen financiële risico's loopt door de verkoop van die omstreden financiële producten. "Dit is een volstrekt verkeerde voorstelling van zaken'', zegt Lakeman, die namens het bedrijf Swapschade optreedt voor gedupeerde MKB-bedrijven.

Swapschade, het bedrijf van Lakeman, daagde eerder al ABN Amro voor de rechter wegens de verkoop van deze ingewikkelde financiële producten. Lakeman gaat ook lokale banken van de Rabobank dagvaarden. Ze zijn volgens hem aansprakelijk voor schade die ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf lijden als gevolg van bij de banken afgesloten renteswaps.

Rabobank onder vuur om renteswaps

Lakeman is grootbanken belaagt met claims. Ook de Stichting Renteswapschadeclaim is actief, onder meer in de richting van Rabobank, wegens vermeende wanpraktijken bij de verkoop van financiële producten aan 450 kleine en middelgrote ondernemers.

Volgens de stichting heeft Rabobank financiële producten waarmee ingespeeld kan worden op wisselende rentestanden verkocht, terwijl medewerkers van Rabobank tegelijkertijd betrokken waren bij het manipuleren van het interbancaire rentetarief Euribor.

Volgens Renteswapschadeclaim was met de wanpraktijken circa 10 miljard euro gemoeid. In november stelde de stichting nog een ultimatum aan de bank voor het met terugwerkende kracht ontbinden van de contracten, anders zou een dagvaarding de deur uitgaan.

Rabobank liet eerder weten ook met de stichting in gesprek te zijn gegaan. De bank geeft echter de voorkeur aan een individuele aanpak van de klachten.

Rechtszaak renteproducten

De rechtbank in Den Bosch bepaalde medio maart in een individuele zaak dat Rabobank schadevergoeding aan een ondernemer moet betalen, omdat die bij het afsluiten niet goed was voorgelicht over de risico's van deze financiële producten.

De ondernemer ging in 2008 twee derivatencontracten aan voor de financiering van een aantal projecten. Hierbij gaven medewerkers van de bank volgens de rechter onvoldoende uitleg aan hun klant, blijkt uit een vonnis, eerder deze maand.

Rabobank moet de ondernemer een voorschot van 250.000 euro betalen. De precieze hoogte van de vergoeding moet nog worden vastgesteld in een schadeprocedure.

Bron: Z24/ANP

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl